Ο άγιος Μελίτων
Ο Άγιος Μελίτων ήταν ένας από τους Αγίους Τεσσαράκοντα Μάρτυρες, οι οποίοι μαρτύρησαν στη Σεβάστεια της Μικράς Ασίας στις αρχές του Δ’ αιώνα. Οι Άγιοι αυτοί κατάγονταν από διάφορες περιοχές της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και υπηρετούσαν στην ίδια στρατιωτική μονάδα, όταν αυτοκράτορας της Ρώμης ήταν ο Λικίνιος, γύρω στο 320 μ. Χ. Είχε υπογραφεί το διάταγμα της ανεξιθρησκίας στη Δύση, από τον Μ. Κωνσταντίνο, αλλά στην Ανατολή ο διωγμός συνεχιζόταν. Απαιτήθηκε από τους Τεσσαράκοντα να θυσιάσουν στα είδωλα, όμως αυτοί αρνήθηκαν. Έτσι ο Έπαρχος της Σεβάστειας, Αγρικόλας τους συνέλαβε και προσπάθησε να τους καλοπιάσει με επαίνους, τάζοντάς τους, παράλληλα, αμοιβές και αξιώματα, σε περίπτωση που θα θυσίαζαν στα είδωλα και θα απαρνιόντουσαν την πίστη τους. Εκείνοι όμως αρνήθηκαν να αλλάξουν την πίστη τους.
Ο Αγρικόλας κατάλαβε ότι δεν μπορούσε να τους μεταπείσει. Έτσι, διέταξε να τους βασανίσουν. Αφού τους κράτησε κλεισμένους σε σκοτεινή και υγρή φυλακή για πολλές μέρες, τους οδήγησε στην παγωμένη λίμνη που βρισκόταν έξω από την πόλη της Σεβάστειας και τους άφησε εκεί γυμνούς και εκτεθειμένους μια ολόκληρη νύχτα στο φοβερό κρύο, να πεθάνουν μέσα σε φοβερούς πόνους από τα κρυοπαγήματα. Για να κάνει επίσης πιο επώδυνο το μαρτύριό τους, σε μικρή απόσταση από τη λίμνη άναψε ένα θερμό λουτρό ώστε στη θέα του και μόνο να δειλιάσουν οι μάρτυρες και να εγκαταλείψουν τη λίμνη.
Όλη τη νύχτα οι Άγιοι Τεσσαράκοντα ενίσχυαν ο ένας τον άλλο με παρηγορητικά και θεόπνευστα λόγια: «Δριμύς ο χειμών, αλλά γλυκύς ο παράδεισος». Όμως μέσα στη νύχτα, ένας από τους μάρτυρες, μπροστά στη θέα του θερμού λουτρού, δείλιασε και εγκατέλειψε τη λίμνη. Όταν έφτασε στα σκαλοπάτια του λουτρού, το σώμα του, το οποίο, λόγω του ψύχους ήταν σχεδόν νεκρό, στην πρώτη επαφή του με το θερμό αέρα, ο οποίος έβγαινε μέσα από το λουτρό, δεν άντεξε και ξεψύχησε. Το γεγονός αυτό γέμισε με θλίψη τις ψυχές των υπολοίπων μαρτύρων, οι οποίοι με μεγάλη αγωνία προσευχήθηκαν στο Θεό να τους ενισχύσει, για να υπομείνουν μέχρι τέλος το μαρτύριο.
Εκείνη τη στιγμή πράγματι εμφανίστηκε στον ουρανό ο Χριστός και μαζί σαράντα ολόχρυσα στεφάνια, τα οποία χαμήλωσαν και εκάθησαν πάνω στα κεφάλια των Αγίων Μαρτύρων, δίνοντάς τους απερίγραπτη παρηγοριά και ουράνια ευφροσύνη και χαρά. Το τεσσαρακοστό όμως στεφάνι, επειδή δεν είχε τόπο να σταθεί, έμεινε μετέωρο στον αέρα. Το στεφάνι, που εξακολουθούσε να μένει μετέωρο, είδε ο ρωμαίος δεσμοφύλακας, ο Αγλάιος, ο οποίος, αν και ειδωλολάτρης, κατανόησε ότι το ουράνιο εκείνο στεφάνι για το μάρτυρα που λιποτάκτησε θα μπορούσε να γίνει δικό του εκείνη τη στιγμή, αν το ήθελε. Έτσι με τη δύναμη και το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, πέταξε τα ρούχα του και μπήκε στη λίμνη, φωνάζοντας: «είμαι καί εγώ χριστιανός»! Το γεγονός αυτό γέμισε με μεγάλη χαρά τις ψυχές των Αγίων Μαρτύρων, οι οποίοι δόξασαν το Θεό για τα μεγάλα και θαυμαστά έργα Του.
Την άλλη μέρα το πρωί, οι δεσμοφύλακες πήραν τους Αγίους Τεσσαράκοντα και τους έσπασαν χέρια και πόδια. Ο έπαρχος ζήτησε να μην πειράξουν μόνο τον Μελίτωνα, γιατί ήταν ο μικρότερος από όλους (δεκαπέντε χρονών) και έλπιζε ότι θα τον έκαναν να αλλάξει γνώμη. Τον παρέδωσαν μάλιστα στη μητέρα του, η οποία καθόλη τη διάρκεια της νύχτας είχε παρακολουθήσει μαζί με άλλους χριστιανούς το μαρτύριο του παιδιού της, γιατί φοβόταν μήπως και λόγω του νεαρού της ηλικίας και της αγάπης προς την ζωή, δειλιάσει.
Συνέβη όμως τότε κάτι το απροσδόκητο και απίστευτο. Η γενναία εκείνη μάνα πήρε στους ώμους της το παιδί της, τον άγιο Μελίτωνα, και άρχισε να τρέχει για να προλάβει τους δημίους, οι οποίοι είχαν ήδη φορτώσει στην άμαξα τους Αγίους Τεσσαράκοντα και τους έπαιρναν για να τους κάψουν. Η μητέρα δεν ησύχασε παρά μόνο όταν τοποθέτησε πάνω στην άμαξα μαζί με τα άλλα σώματα των μαρτύρων και το σώμα του δικού της παιδιού. Οι δήμιοι έκαψαν τα σώματα των Αγίων και τα λείψανα τα έριξαν σ’ ένα ποτάμι! Τρείς μέρες αργότερα οι άγιοι εμφανίστηκαν σε όνειρο στον επίσκοπο των χριστιανών της Σεβαστείας Πέτρο και του υπέδειξαν το σημείο στο οποίο βρίσκονταν τα άγια λείψανά τους. Εκείνος με τη βοήθεια μερικών χριστιανών περισυνέλεξε με ευλάβεια και τα ιερά λείψανα των Αγίων Τεσσαράκοντα. Η Εκκλησία μας τιμά την μνήμη του Αγίου Μελίτωνα και των υπόλοιπων τεσσαράκοντα Μαρτύρων στις 9 Μαρτίου κάθε χρόνο.
Ερμηνευτικά Σχόλια
εκείνοι όμως αρνήθηκαν να αλλάξουν την πίστη τους: Τόση ήταν η αγάπη των μαρτύρων για το Χριστό, που τίποτα δεν μπορούσε να τους δελεάσει. Ήξεραν καλά ότι η επίγεια ζωή δεν είναι παντοτινή, με το Χριστό όμως θα ζούσαν στην αιωνιότητα. Με αυτές τις σκέψεις και την θερμή αγάπη για το Χριστό προχωρούν όλοι μαζί, ενωμένοι με θάρρος και πίστη.
ενίσχυαν ο ένας τον άλλο με παρηγορητικά και θεόπνευστα λόγια: οι μάρτυρες, παρά τον πόνο που ένιωθαν, όχι μόνο δεν παραπονιόνταν, αλλά προσπαθούσε ο ένας να βοηθήσει και να στηρίξει τον άλλο τις δύσκολες αυτές στιγμές. Αυτή είναι η πραγματική φιλία, να αγαπάς τους φίλους σου τόσο, ώστε, ακόμα κι αν υποφέρεις, να σκέφτεσαι και τις δικές τους δυσκολίες. Σε μια αληθινή παρέα φίλων ο ένας στηρίζει τον άλλο και στις καλές και στις δύσκολες στιγμές.
ένας από τους μάρτυρες...δείλιασε: Ο ένας που έφυγε από την πίστη, δεν πέτυχε τίποτε. Ούτε τη ζωή του γλίτωσε, αλλά έχασε τους φίλους του και τον Παράδεισο. Δεν αξίζει για λίγη χαρά, να θυσιάζουμε την παρέα, τη φιλία, όπως επίσης και την πίστη μας. Άλλωστε, και η χαρά αυτή πρόσκαιρη είναι.
εμφανίστηκε στον ουρανό ο Χριστός και μαζί σαράντα ολόχρυσα στεφάνια: βλέπουμε ότι ο Χριστός ήταν παρών, ήταν εκεί αμέσως για να τους πάρει κοντά του δίνοντας τους χαρά, παρηγοριά και αγάπη. Μέσα από αυτό βλέπουμε, ότι κάθε θυσία μας και κάθε προσπάθεια μας τη γνωρίζει ο Θεός, είτε μικρή, είτε μεγάλη, και κάποια στιγμή μας ανταποδίδει.
Ο δεσμοφύλακας…μπήκε στη λίμνη, φωνάζοντας, «είμαι και εγώ χριστιανός!»: Γνωρίζει ο Θεός την κατάλληλη στιγμή για τον καθένα στη ζωή μας. Μέσα από αυτό το παράδειγμα, είναι καλό να γνωρίζουμε ότι ποτέ δεν πρέπει να κατακρίνουμε κάποιον για τη ζωή που κάνει, γιατί κάποια στιγμή που δεν θα τη γνωρίζουμε, ο Θεός θα του δώσει την ευκαιρία να μετανοήσει και να αλλάξει ζωή, όπως έγινε και με αυτόν τον δεσμοφύλακα, για τον οποίο ήξερε ότι η καρδιά του ήταν έτοιμη να πιστέψει εκείνη τη στιγμή και για αυτό του επέτρεψε να δει το Χριστό και τα στεφάνια.
Το γεγονός αυτό γέμισε με μεγάλη χαρά... για τα μεγάλα και θαυμαστά έργα Του: οι μάρτυρες χαίρονται όταν βλέπουν τον δεσμοφύλακα να μπαίνει στην παρέα τους και να γίνεται Χριστιανός. Η αγάπη στο Χριστό ενώνει τους ανθρώπους περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο.
Τον παρέδωσαν μάλιστα στη μητέρα του... και το σώμα του δικού της παιδιού: Τι παράδειγμα μητέρας ήταν αυτή η γυναίκα. Είχε τόση πίστη και αγάπη για το Χριστό και η ίδια, ώστε προτίμησε ο γιός της να πεθάνει, παρά να ζήσει τη ζωή του μακριά από τον Χριστό.
Η μνήμη τους εορτάζεται την 9η Μαρτίου: Θυμόμαστε τους μάρτυρες αυτούς σαν παραδείγματα της πίστης και της αγάπης τους προς το Χριστό, αλλά και αγάπης και φιλίας μεταξύ τους. Μια τέτοια παρέα είναι η Εκκλησία, μια παρέα ανθρώπων που θέλουν να αγαπούν το Χριστό και ο ένας τον άλλο. Καμιά φορά αυτό είναι δύσκολο, αλλά δεν πρέπει να τα παρατάμε, όπως ο μάρτυρας που δείλιασε και βγήκε από τη λίμνη. Η αγάπη μας προς το Χριστό και τους άλλους σημαίνει ότι χρειάζεται να κάνουμε θυσίες, όμως ο Θεός μας βοηθάει. Εδώ χρειάζεται να θυμόμαστε από την μικρή μας ηλικία το πόσο σπουδαίο είναι να έχουμε παρέα που αγαπά το Χριστό. Παρέα που μιλά για το Χριστό. Παρέα που μας ενώνει. Τέτοια είναι η παρέα της Εκκλησίας και η παρέα του κατηχητικού. Ας μην την ξεχνάμε!
Ερωτήσεις
1. Γιατί οι Άγιοι Τεσσαράκοντα αρνήθηκαν να αλλάξουν την πίστη τους;
2. Τι έχασε ο μάρτυρας που εγκατέλειψε τη λίμνη;
3. Γιατί η μητέρα του Μελίτωνα δεν έσωσε το γιό της, αλλά τον παρέδωσε στους δεσμοφύλακες ξανά;
4. Εμείς σε τι μπορούμε να μοιάσουμε στους Τεσσαράκοντα Μάρτυρες;
5. Πόσο σπουδαίο είναι να ζούμε την παρέα της Εκκλησίας και του κατηχητικού;
Συμπέρασμα: Είναι ωραίο όταν η πίστη στο Θεό γίνεται αφορμή και άλλοι άνθρωποι να έρθουν κοντά στο Θεό και να γίνουν μια όμορφη παρέα.
Βρες 7 από τα ονόματα των μαρτύρων στο κρυπτόλεξο…
Φ Σ Α Κ Ε Ρ Δ Ω Ν Γ
Ε Η Ψ Κ Α Κ Ξ Ι Ε Α
Υ Λ Η Σ Υ Χ Ι Ο Σ Ι
Τ Θ Α Ξ Ε Ι Η Σ Ρ Ο
Υ Σ Φ Α Σ Ο Ο Ρ Τ Σ
Χ Δ Ι Ι Ζ Κ Γ Β Υ Ε
Ι Ω Ρ Ο Σ Λ Α Ω Θ Ζ
Ο Ν Β Ι Α Ε Τ Ι Ο Σ
Σ Μ Ρ Ξ Β Γ Φ Μ Ν Β
Χ Π Χ Ο Υ Α Λ Η Σ Χ
Αγγίας, Αγλάιος, Αειθαλάς, Αέτιος, Αθανάσιος, Ακάκιος, Αλέξανδρος, Βιβιανός, Γάιος, Γοργόνιος, Γοργόνιος, Δομετιανός ή Δομέτιος, Δόμνος, Εκδίκιος, Ευνοϊκός, Ευτύχιος, Ηλιάδης ή Ηλίας, Ηράκλειος, Ησύχιος, Θεόδουλος, Θεόφιλος, Ιωάννης ή Κάνδιδος, Κλαύδιος, Κύριλλος, Κυρίων, Λεόντιος, Λυσίμαχος, Μελίτων, Νικόλαος, Ξανθίας, Ουαλέριος, Ουάλης, Πρίσκος, Σακερδών ή Σακεδών, Σεβηριανός, Σισίνιος, Σμάραγδος, Φιλοκτήμων, Φλάβιος και Χουδίων.