Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης
Τρεῖς
λέξεις πού πολύ πρόσφατα διεκδικοῦν τήν παρουσία τους στό
χῶρο τῶν ἀνθρωπίνων
σχέσεων. Τρεῖς λέξεις πού δίδεται ἡ ἐντύπωση
ὅτι
κομίζουν κάτι τό νέο καί τό προοδευτικό στή ζωή τῶν ἀνθρώπων.
Ἀκούγοντάς
τες γιά πρώτη φορά ἔνιωσα μιά ἀπορία ἀλλἀ καί
μιά αἴσθηση ὅτι
κάτι δέν ταιριάζει καλά.
Προσπαθῶ νά
καταλάβω τήν πρόταση καί συνειδητοποιῶ ὅτι
πρόκειται γιά τρεῖς λέξεις ὅπου ἡ μία ἀναιρεῖ τήν ἄλλη.
Πόσο ἐλεύθερη
μπορεῖ νά εἶναι
μιά σχέση ἡ ὁποία χρειάζεται σύμφωνο; Τό σύμφωνο δέν ἔρχεται
νά περιορίσει αὐτή τήν ἐλευθερία; Πόσο ἐλεύθερη
μπορεῖ νά εἶναι
μιά σχέση πού τήν ὀνομάζουμε συμβίωση; Ἡ συν+βίωση σάν
πραγματικότητα δέν προϋποθέτει μιά ἐκχώρηση τῆς ἐλευθερίας
σου στόν ἄλλο; Ἐάν μιλούσαμε γιά
σύμφωνο συμβίωσης αὐτό θά ἦταν κατανοητό. Γιατί ὅμως
προσθέτουμε τήν λέξη «ἐλεύθερης»; Γιά νά δείξουμε ὅτι εἴμαστε
κάτι ἄλλο ἤ γιά νά
κρύψουμε τήν γύμνια τῆς ψυχῆς μας; Ἀλλά
σύμφωνο συμβίωσης εἶναι ὁ πολιτικός Γάμος. Γιατί
χρειάζεται κάτι ἄλλο, κάτι διαφορετικό; Σέ τί συνίσταται λοιπόν αὐτή ἡ
διαφορά;
Μέ
προβληματίζει λοιπόν ἡ λέξη «ἐλεύθερη» ἀνάμεσα
στίς ἄλλες
δύο λέξεις: «σύμφωνο συμβίωσης». Ἀλήθεια! ἀπό
ποιόν κινδυνεύει ἡ ἐλευθερία τῶν προσώπων ἐκείνων
πού θά κάνουν τό σύμφωνο καί ἐπιχειροῦν νἀ τήν
κατοχυρώσουν; Γιατί ἐπιμένουν τόσο πολύ στόν ψευδεπίγραφο τίτλο «ἐλεύθερη
συμβίωση»; Σέ ποιά περίπτωση αὐτή ἡ συμβίωση θά ἦταν ἀνελεύθερη;
Νομίζω ὅτι
πίσω ἀπό ὅλη αὐτή τήν
ἱστορία
προσπαθοῦμε νά
κρύψουμε τήν κρίση καί τήν χρεοκοπία τῶν ἀνθρώπινων
σχέσεων πού χαρακτηρίζει πλέον τήν ζωή μας. Προσπαθοῦμε νά
κρύψουμε τήν ἔλλειψη ἐμπιστοσύνης, προφανῶς τήν ἀπουσία
τῆς ἀγάπης,
τήν βεβαιότητά μας γιά τήν ἀνεντιμότητα τοῦ ἄλλου.
Ποιοῦ ἄλλου;
Μά, αὐτοῦ μέ
τόν ὁποῖο
θέλουμε νά συζήσουμε! Φοβόμαστε δηλαδή ὅτι ὁ ἄλλος, ἐάν δέν
πάει καλά ἡ συμβίωσή μας, θά προσπαθήσει νά μᾶς
ρίξει, δέν θά φερθεῖ μέ ἐντιμότητα στήν διανομή ὅσων ἀγαθῶν ἀποκτήσαμε
μαζί. Μιά ἐλεύθερη σχέση, μέ τήν ἔννοια
βέβαια τῆς ἐλευθερίας
ὅπως
τήν ἐννοῦμε,
δέν προϋποθέτει σύμφωνα, ἀλλιῶς δέν εἶναι ἐλεύθερη.
Στό σύμφωνο λοιπόν μᾶς ὁδηγεῖ τό ὅτι
στήν οὐσία αὐτοί οἱ δύο ἄνθρωποι
πού συζοῦν
δέν ἐμπιστεύονται
ὁ ἕνας
τόν ἄλλο
καί προσπαθοῦν ὁ καθένας νά κατοχυρωθεῖ ἀπέναντι
σ’αὐτόν
«τόν ξένο» καί τόν «ἐν δυνάμει» ἐχθρό, μέ τόν ὁποῖον θά
συζήσει. Αὐτή εἶναι ἡ μόνη ἀλήθεια
καί ἡ μόνη
πραγματικότητα
Ὁ Πολιτικός Γάμος εἶναι ἐπί τῆς οὐσίας ἕνα
σύμφωνο συμβίωσης. Στήν περίπτωση διαλύσεως του προφανῶς
προβλέπονται ὅλες ἐκεῖνες οἱ
διαδικασίες κατοχυρώσεως τῶν προσώπων καί βέβαια ὁ γάμος
αὐτός εἶναι ἡ
νομιμοποίηση μιᾶς σχέσης. Ἀφοῦ
λοιπόν ὑπάρχει
ὁ
πολιτικός Γάμος, διατί ἐπινοήθηκε «τό σύμφωνο ἐλεύθερης συμβίωσης»;
Πιθανῶς, ἀπ’ὅ,τι ἀκούγεται,
μέ αὐτό θά
μπορεῖ νά
διαλυθεῖ πιό εὔκολα,
πιό γρήγορα. Ἀλλά αὐτό ἀκριβῶς ἐπιβεβαιώνει
τόν φόβο καί τήν ἔλλειψη τῆς ἐμπιστοσύνης
ἀπέναντι
στόν ἄλλο. Ἐκεῖ
καταντήσαμε τίς ἀνθρώπινες σχέσεις μας στόν ἐσώτατο
πυρήνα τους. Ἀλλά αὐτό δέν συνιστᾶ
πρόοδο, οὔτε εἶναι κάτι νέο. Εἶναι ἡ ἐπιστροφή
στήν βαρβαρότητα. Ἐπιβεβαιώνει τήν ἀνικανότητα τοῦ
σημερινοῦ ἀνθρώπου
νά ἐρωτεύεται
καί νά ἀγαπᾶ. Τό
σύμφωνο μιᾶς τέτοιας συμβίωσης ἔρχεται νά κατοχυρώσει
τόν ὀγκόλιθο
τοῦ ἐγωϊσμοῦ τοῦ
σημερινοῦ ἀνθρώπου.
Ἡ ἀγάπη εἶναι
μιά κίνηση ἐκστατική. Βγαίνεις ἀπό τόν ἑαυτό
σου γιά νά συναντήσεις τόν ἄλλο. Ἀνοίγεις τόπο στήν
καρδιά σου, γιά νά ζήσει ὁ ἄλλος. Δέν χρησιμοποιεῖς ἁπλῶς τόν ἄλλο
γιά τίς ὅποιες ἀνάγκες
σου καί ὅταν
τόν βαρεθεῖς ἤ συναντήσεις κάποιον ἄλλο πού σοῦ ἀρέσει
περισσότερο τότε λύεις τήν σύμβαση.
Ὅταν ἀγαπᾶς, ὅταν
μπορεῖς νά ἀγαπᾶς,
τότε ὁ ἄλλος
δέν εἶναι ἡ ἀπειλή
σου ἤ ,ἀκόμη
χειρότερα, ἡ κόλασή σου. Τότε ὁ ἄλλος εἶναι ἡ χαρά
σου καί ὁ
πλουτισμός σου. Μιά σχέση εἶναι ἀληθινά ἐλεύθερη,
ὅταν τή
συνέχει καί τή συγκροτεῖ ἡ ἀγάπη. Στήν Ἐκκλησία καί στό
Μυστήριο τοῦ Γάμου δέν ἀναζητοῦμε τή
νομιμοποίηση μιᾶς σχέσης, ἀλλά τόν πλουτισμό της
μέ τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τοῦ ὁποίου
οἱ πρῶτοι
καρποί εἶναι ἡ ἀγάπη, ἡ χαρά
καί ἡ εἰρήνη.
Στήν
προοπτική τοῦ «συμφώνου ἀν-ελεύθερης συμβίωσης»
οἱ δύο ἄνθρωποι
ἀκόμα
κι ἄν εἶναι
μαζί εἶναι
μόνοι, ὁ
καθένας μένει στή μοναξιά, ἡ ὁποία δέν ὑπερβαίνεται μέ τό νά
συνευρίσκονται στό ἴδιο κρεββάτι, ἀλλά μέ τό νά ἀγαπιοῦνται.
Φθάνουν πιά οἱ ψευδεπίγραφοι τίτλοι,
φθάνουν τά ὡραῖα χρυσόχαρτα μέ τά ὁποῖα ἐπιχειροῦμε νά καλύψουμε τήν ἀσχήμια
μας. Φτάνει ἡ ψευτιά πού γέμισε τή ζωή μας.
Ἡ Πολιτεία πού θεσπίζει αὐτό τό
σύμφωνο ἐπικαλεῖται
τήν εὐρωπαϊκή
πρακτική. Μά τόσο καιρό κατηγοροῦμε τήν Εὐρώπη
γιατί «μᾶς
πίνει τό αἷμα», γιατί μᾶς ἀφαιρεῖ τό ὀξυγόνο,
γιατί μᾶς
«πατάει στό λαιμό». Ξαφνικά ἀνακαλύψαμε τήν Εὐρώπη! Ξαφνικά ἡ Εὐρώπη ἔγινε
τό πρότυπο καί τό παράδειγμά μας.
Ἀκόμα ἕνα δεῖγμα ὑποτέλειας,
φθηνοῦ
μιμητισμοῦ καί ἄγνοιας τῆς δικῆς μας ἀρχοντικῆς
παράδοσης πού ἤθελε τόν ἄνθρωπο πρόσωπο ἀγάπης
καί ὄχι ἀντικείμενο
ἀπρόσωπης
χρήσης.
(μακαριστού
Μητρ. Σισανίου & Σιατίστης Παύλου)
Λίγα
λόγια για το θέμα του μήνα
Είναι πραγματικότητα ότι μετά
την υγειονομική κρίση έχουν αυξηθεί όχι μόνο οι πολιτικοί γάμοι αλλά ακόμη
περισσότερο τα σύμφωνα συμβίωσης (εξαιρώ τα ομόφυλα ζευγάρια) και καλούμαστε να
βαπτίσουμε τα παιδιά των ζευγαριών που έχουν επιλέξει με αυτόν τον τρόπο να νομιμοποιήσουν
την συμβίωσή τους.
Για τους Χριστιανούς κάθε
επιλογή στη ζωή τους περνά μέσα από το πρίσμα της παρουσίας του Θεού και αυτό
προσδίδει ιερότητα. Έτσι η φύση έχει την ιερότητά της ως δημιουργία του Θεού,
κάθε ανθρώπινη σχέση την ιερότητα της σχέσεως και επικοινωνίας με μια εικόνα
του Θεού, τον άλλον άνθρωπο, και ο γάμος την ιερότητα της κοινής πορείας προς
τη Θέωση, της συνδημιουργίας με το Θεό με την τεκνοποίηση, κλπ..
Δυστυχώς, αυτή η απο-ιεροποίηση της ζωής μας
μάς κάνει δικαιωματιστές σε βαθμό ύβρεως ή παραφροσύνης. Βαπτισμένοι
Χριστιανοί, αρνούμενοι την ιερότητα που προσδίδει στη σχέση τους το μυστήριο του γάμου επιλέγοντας τη σύναψη
συμφώνου συμβιώσεως επιθυμούν την βάπτιση του παιδιού τους, έτσι για το καλό;
για τον αγιασμό του παιδιού; για το έθιμο; για το κοινωνικό γεγονός; για να
ικανοποιηθούν οι παππούδες; Και η Εκκλησία αναμένει την επιστροφή μας.…
