Οι άνθρωποι συχνά στη ζωή μας αντιμετωπίζουμε πολλούς πειρασμούς. Η Εκκλησία όμως μάς έχει δώσει πνευματικά όπλα για να στηριζόμαστε στη ζωή μας και να παλεύουμε μ’ αυτούς. Χαρακτηριστική είναι η ιστορία του ομολογητή νεομάρτυρα αγίου Πολύδωρου, ο οποίος καταγόταν από το νησί της Κύπρου και συγκεκριμένα από τη Λευκωσία. Το όνομά του σημαίνει «αυτός που έχει λάβει πολλά δώρα» ή «αυτός που προσφέρει πολλά δώρα».
Έμαθε γράμματα στην Λευκωσία, το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα. Σε ένα από τα πολλά ταξίδια του πήγε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Εκεί έγινε γραμματέας σε έναν άρχοντα της περιοχής, ο οποίος ήταν Έλληνας που είχε αλλαξοπιστήσει. Περνούσε καλά και μάλιστα παρευρισκόταν διαρκώς σε τραπέζια που έκανε αυτός ο άρχοντας. Ο Πολύδωρος άρχισε να αποκτά τη συνήθεια να μεθά. Σε μια τέτοια μέθη του λοιπόν αρνήθηκε το Χριστό και δήλωσε στους συνδαιτυμόνες ότι έγινε μουσουλμάνος. Έκανε μάλιστα και σαλαβάτι (ομολογία πίστεως). Όταν του πέρασε το μεθύσι, συνειδητοποίησε το σφάλμα το και μετενόησε, έκλαψε πικρά, πήγε στο Δεσπότη της περιοχής και εξομολογήθηκε την αμαρτία του. Ο Δεσπότης έγινε ο πνευματικός του πατέρας. Τον συμβούλεψε και τον έστειλε στα Ιεροσόλυμα, σ’ ένα μοναστήρι, για να ηρεμήσει και να προετοιμάσει τον εαυτό του με πίστη. Έμεινε εκεί δέκα περίπου χρόνια.
Ο Πολύδωρος είχε πάρει την απόφαση να μαρτυρήσει για το Χριστό. Κατέφυγε στη Χίο, όπου προετοιμάσθηκε όσο περισσότερο μπορούσε. Έκανε άσκηση, δηλαδή νηστείες, προσευχές, γονυκλισίες, παρακλήσεις στην Παναγία, διάβασε ψυχωφελή βιβλία, ιδίως των μαρτυρίων των Αγίων, για να δυναμώσει για τους πειρασμούς που θα περνούσε. Σαράντα ημέρες έμεινε στη Χίο και τον Αύγουστο του 1794 πέρασε στην Έφεσο (Κουσάντασι) της Μικράς Ασίας. Εμφανίστηκε στον κατή της περιοχής και του ομολόγησε ότι δεν ήταν πλέον μουσουλμάνος, αλλά ξαναγύριζε στην πίστη των γονιών του, στην πίστη του Χριστού. Ο κατής τον προέτρεψε να λυπηθεί τον εαυτό του και να μην οδηγηθεί στο μαρτύριο. Ο Πολύδωρος του τόνισε πως δεν υπήρχε περίπτωση να αρνηθεί το Χριστό. Διέταξε τότε ο κατής να τον φυλακίσουν!
Την άλλη μέρα τον παρουσίασαν εμπρός στους ανώτερους Τούρκους δικαστές, οι οποίοι ήδη είχαν συνεννοηθεί ότι δεν μπορούσαν να τον αφήσουν να τους ρεζιλεύει. Το πρώτο πράγμα που τον ρωτήσανε είναι αν μετάνιωσε και εκείνος φυσικά απάντησε ότι το μόνο για το οποίο μετάνιωσε ήταν το λάθος που έκανε να γίνει μουσουλμάνος. Τότε ο κατής διέταξε να τον βασανίσουν. Ο Μάρτυρας παρέμεινε σταθερός στην ομολογία της πίστης στο Χριστό. Οι Τούρκοι, βλέποντας ότι δεν μπορούσαν να τον κάνουν ν’ αλλάξει γνώμη, διέταξαν να τον οδηγήσουν στην αγχόνη. Ο Άγιος είχε άγιο πείσμα. Έτρεχε προς την κρεμάλα με πολλή χαρά, ακριβώς γιατί ένιωθε πως έτσι θα πήγαινε κοντά στο Χριστό που αγαπούσε. Πριν την κρεμάλα τον ρώτησαν μήπως ήθελε να αλλάξει γνώμη. Ο Άγιος φώναξε δυνατά: «Χριστιανός, χριστιανός, χριστιανός είμαι»! Τότε τον κρέμασαν και έτσι ο Άγιος έλαβε το στεφάνι του μαρτυρίου.
Τον άφησαν κρεμασμένο τρεις μέρες. Μετά επετράπη στους χριστιανούς να τον θάψουν. Ο Άγιος έκανε πολλά θαύματα μετά το θάνατό του, με πιο χαρακτηριστικό εκείνο που με μέρος από το λείψανο του χεριού του και κομμάτι από το σκοινί με το οποίο τον κρέμασαν, θεραπεύθηκε ένας βαριά δαιμονισμένος άνθρωπος.
Η Εκκλησία μας τιμά την μνήμη του Αγίου Πολυδώρου στις 3 Σεπτεμβρίου, ημέρα του μαρτυρίου του, κάθε χρόνο.
Ερμηνευτικά σχόλια
αυτός που έχει λάβει πολλά δώρα: ο άγιος είχε ένα πολύ όμορφο όνομα. Σημαίνει ότι ο Θεός του έδωσε χαρίσματα, δώρα. Του έδωσε καλή καταγωγή, την ικανότητα να μάθει γράμματα, να είναι καλός έμπορος, να γίνει γραμματέας χάρις στην εξυπνάδα του κοντά σε έναν πλούσιο άνθρωπο, να μπορεί να ζήσει δηλαδή καλά. Όμως τα δώρα αυτά ο άγιος δεν τα χρησιμοποίησε για καλό, αλλά για να αρχίσει να ζει άσωτα, να μεθά και τελικά να αρνηθεί το Θεό.
άσχημες παρέες: συχνά στη ζωή μας αντιμετωπίζουμε πειρασμούς, δηλαδή επιθέσεις στην σκέψη και την καρδιά μας από το ταγκαλάκι που δεν μας αφήνουν να σταθούμε κοντά στο Θεό. Τέτοιοι πειρασμοί είναι και οι παρέες που μας οδηγούν να κάνουμε πράγματα χωρίς λογική και χωρίς Θεό. Φίλοι ή άνθρωποι που βρισκόμαστε μαζί και οι οποίοι δεν θέλουν να ακολουθήσουν το δρόμο του Θεού, αλλά να κάνουμε πράγματα που μας απομακρύνουν από Αυτόν, όπως το να μαλώνουμε, το να στενοχωρούμε τους άλλους, το να αρνούμαστε ότι πιστεύουμε.
Μετανόησε για το λάθος του: η μετάνοια για κάποια αμαρτία μας έρχεται με τη συναίσθηση του λάθους μας, την εξομολόγηση του και την θεία κοινωνία. Ο άγιος πήγε στο δεσπότη της περιοχής και ομολόγησε το λάθος του. Δεν έμεινε στην κακή κατάσταση της άρνησης της πίστης, αλλά αποφάσισε αμέσως να διορθωθεί.
Πνευματικός: ο ιερέας στον οποίο πηγαίνουμε για εξομολόγηση. Ο άγιος πήγε στον Δεσπότη της περιοχής. Εκείνος τον συμβούλεψε και του διάβασε τη συγχωρητική ευχή, επαναφέροντας τον στην Εκκλησία. άγιος θα πάρει την απόφαση να μαρτυρήσει για το Χριστό. Δεν υπήρχε άλλος δρόμος, για να ξεπληρώσει το μεγάλο σφάλμα που έκανε να φύγει από την πίστη και να γίνει, έστω και προσωρινά μουσουλμάνος.
Άσκηση: με το να στερούμαστε κάποιο είδος φαγητού (νηστεία) δυναμώνουμε τον εαυτό μας στους διάφορους πειρασμούς. Η νηστεία συνοδεύεται από προσευχή και από γονυκλισία, δηλαδή μετάνοια, το να λυγίζουμε τα γόνατα μπροστά στις εικόνες και να παρακαλούμε το Θεό να μας συγχωρέσει για τις αμαρτίες μας. Έκανε και παρακλήσεις στην Παναγία, η οποία ως μητέρα του Θεού δίνει δύναμη στο κάθε παιδί του Θεού που είμαστε οι άνθρωποι. Αλλά διάβαζε και βιβλία που ωφελούν την ψυχή, δηλαδή βιβλία που αναφέρονται στους αγίους και δίνουν δύναμη στον άνθρωπο να καταλάβει ότι αυτός είναι ο σκοπός της ζωής μας, να αγωνιζόμαστε δηλαδή να έρθουμε κοντά στο Θεό.
Πείσμα άγιο: όταν πεισμώνεις για κάτι πνευματικό και θέλεις να τα καταφέρεις πολύ και να κατακτήσεις κάποια αρετή. Αυτό είχε και ο άγιος. Το άγιο πείσμα φαίνεται από τη διάθεσή μας να αγωνιστούμε για την πίστη. Σημείο αυτού του αγώνα είναι και η νηστεία, η οποία είναι προπόνηση στον πνευματικό αγώνα. Και με τη νηστεία νικούμε τους πειρασμούς, γιατί μαθαίνουμε να παλεύουμε για το Θεό. Μπορούμε από την μικρή μας ηλικία να νηστέψουμε. Αν από τα φαγητά είναι δύσκολη η νηστεία, μπορούμε να νηστέψουμε από τις αμαρτίες, από την κακή γλώσσα εις βάρος των άλλων, από το να μαλώνουμε, από το να λέμε ψέματα, από το να βλέπουμε πολλή τηλεόραση και να παίζουμε παιχνίδια στον υπολογιστή. Αυτοί οι τρόποι, μαζί με περισσότερη προσευχή, ιδίως κατά την Μεγάλη Σαρακοστή, στην οποία κάθε Τετάρτη γίνονται οι προηγιασμένες θείες λειτουργίες το απόγευμα, κάθε Παρασκευή οι Χαιρετισμοί στην Παναγία και κάθε μέρα το απόγευμα το Μεγάλο Απόδειπνο, μας δίνουν την ευκαιρία να έρθουμε πιο κοντά στο Χριστό. Ας αξιοποιήσουμε αυτή την περίοδο, για να αντέχουμε την πίεση της ζωής του κόσμου και να μένουμε κοντά στο Θεό.
Ερωτήσεις
1. Τι έφταιξε και ο Πολύδωρος αρνήθηκε το Χριστό;
2. Εμείς αγαπούμε το Χριστό νηστεύοντας, προσευχόμενοι, διαβάζοντας ή μήπως μοιάζουμε με τον Πολύδωρο πριν τον αρνηθεί;
3. Πώς προετοιμάστηκε ο Πολύδωρος για να μαρτυρήσει για το Χριστό;
4. Γιατί ο Πολύδωρος δεν υποχώρησε στις πιέσεις των Τούρκων;
5. Τι είναι πραγματικά η νηστεία; (άσκηση και προπόνηση για τον πνευματικό μας αγώνα)
6. Πώς μπορούμε να νηστέψουμε από την παιδική μας ηλικία;
Συμπέρασμα
Όσο μπορούμε να νηστεύουμε και από φαγητά και από αμαρτίες!
Βρες και συμπλήρωσε τα κενά με λέξεις από το συναξάρι του αγίου. Με το κεφαλαίο γράμμα που σας δίνεται σε κάθε λέξη ποια καινούργια λέξη σχηματίζουμε ως ακροστιχίδα;
Οι άνθρωποι έχουν πολλούς Π _ _ _ _ _ _ _ _ _
Ο άγιος ήταν νεομάρτυρας και Ο _ _ _ _ _ _ _ _ _ της πίστης μας.
Καταγόταν από τη Λ _ _ _ _ _ _ _.
Πηγαίνουμε στον _ _ _ Υ _ _ _ _ _ _ μας για εξομολόγηση.
Ο άγιος προετοιμάστηκε Δ_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ψυχωφελή βιβλία για να ενισχυθεί στο μαρτύριο.
Όταν ήρθε η Ω_ _ φώναξε : Χριστιανός, χριστιανός, χριστιανός είμαι!
Από τις άσχημες _ _Ρ _ _ _ παρασύρθηκε
Ο άγιος μαρτύρησε στην _ _ _ _ Ο της Μικράς Ασίας.
Κάνουμε _ _ Σ_ _ _ _ για να δυναμώσουμε στους πειρασμούς.
