Ο άγιος Νικόλαος ο Παντοπώλης
Ο άγιος Νικόλαος ο παντοπώλης γεννήθηκε στο Καρπενήσι της Ευρυτανίας από ευσεβείς γονείς. Ανατράφηκε από αυτούς με πολλή φροντίδα και νωρίς έμαθε τα γράμματα της πίστης. Όταν έγινε δεκαπέντε ετών πήγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου ο πατέρας του είχε μεταβεί και είχε ανοίξει ένα παντοπωλείο. Εκείνος τον έστειλε σε κάποιον γείτονα Τούρκο, ο οποίος ήταν κουρέας, ώστε να μπορέσει να μάθει και τα τουρκικά, για να συννενοείται με τους ανθρώπους. Η ασυνήθιστη πρόοδος και η σπάνια εξυπνάδα του μαθητή, προκάλεσαν το θαυμασμό του Τούρκου, ο οποίος έβαλε στόχο του να κάνει το Νικόλαο μουσουλμάνο.
Μια μέρα, μπροστά σε γενίτσαρους, στρατιώτες του τουρκικού στρατού, οι οποίοι ήταν ελληνικής καταγωγής και τους είχαν αρπάξει οι Τούρκοι από την μικρή τους ηλικία για να τους κάνουν μουσουλμάνους και να τους έχουν στο στρατό τους, ο κουρέας έδωσε στο Νικόλαο ως μάθημα τουρκικών την ομολογία πίστης στον Μωάμεθ, τον προφήτη των μουσουλμάνων. Η ομολογία λεγόταν «σαλαβάτι». Ο Νικόλαος την διάβασε, χωρίς να καταλαβαίνει τι έλεγε. Όταν τέλειωσε την ανάγνωση, οι παριστάμενοι με φωνές του είπαν ότι έγινε πια μουσουλμάνος, και παρά τις έντονες διαμαρτυρίες του, τον πήγαν στον καϊμακάμη, τον τοπικό Τούρκο αξιωματούχο. Αυτός προσπάθησε με υποσχέσεις να τον κάνει και με την καρδιά του μουσουλμάνο. Ο Νικόλαος αρνήθηκε και ομολογούσε ότι ήταν χριστιανός. Τότε διέταξε ο καϊμακάμης να τον κλείσουν στη φυλακή.
65 μέρες έμεινε στη φυλακή. Οι φύλακες τον χτυπούσαν συνεχώς. Τον οδήγησαν πίσω σε ένα δικαστήριο για να δικαστεί. Ο δικαστής του ζήτησε να γίνει μουσουλμάνος. Τότε και πάλι ο μάρτυρας επαναλάμβανε με μεγάλη ανδρεία και γενναιότητα: «Χριστιανός είμαι και χριστιανός επιθυμώ να πεθάνω. Τι καθυστερείτε; Αυτή τη χάρη μόνο σας ζητώ, να μου δώσετε το γρηγορότερο τον θάνατο για την πίστη μου». Ο δικαστής κατάλαβε ότι δεν μπορούσε να του αλλάξει γνώμη και διέταξε να τον αποκεφαλίσουν.
Ο δεκαπεντάχρονος νέος, με πρόσωπο που άστραφτε από την δύναμη της πίστης και αποφασισμένος να μην αλλάξει γνώμη, οδηγήθηκε σε μια περιοχή που λεγόταν Ταχτά Καλέ. Εκεί γονάτισε και με πολλή προσευχή μαρτύρησε για την αγάπη του Χριστού στις 23 Σεπτεμβρίου του 1672. Επί τρεις ημέρες ο δικαστής έδωσε εντολή το σώμα του να παραμείνει άταφο. Οι άνθρωποι που πήγαιναν κοντά έβλεπαν ένα φως να κατεβαίνει από τον ουρανό και να περιλούζει τον μάρτυρα. Ευσεβείς χριστιανοί αγόρασαν το σώμα του αγίου και το έθαψαν με πολλές τιμές στο νησί της Χάλκης, στην θάλασσα της Πριγκήπου. Η αγία κάρα του βρίσκεται σήμερα στην μονή Ξηροποτάμου του Αγίου Όρους και κάνει πολλά θαύματα.
Η Εκκλησία μας τιμά την μνήμη του στις 23 Σεπτεμβρίου.
Ερμηνευτικά σχόλια
τα γράμματα της πίστης: είναι η πίστη στο Χριστό, ο τρόπος ζωής ο οποίος στηρίζεται στην αγάπη, στην αποφασιστικότητα του ανθρώπου να αντιμετωπίσει τους πειρασμούς της ζωής, να παραμείνει ελεύθερος παρά τις πιέσεις από όσους δεν πιστεύουν στο Χριστό ή ακολουθούν άλλους θεούς (στην περίπτωση της Τουρκοκρατίας τους μουσουλμάνους) και μία ζωή, η οποία στην πράξη είναι χριστιανική: προσευχή, μελέτη της Αγίας Γραφής, εκκλησιασμός, βεβαιότητα ότι ο Θεός αγαπά τον άνθρωπο μέσα από την μελέτη της ζωής και των αγίων μας.
παντοπώλης: ο άγιος Νικόλαος δεν ήταν κάποιος μορφωμένος και ξακουστός. Ένα δεκαπεντάχρονο παλληκάρι ήταν, που ζούσε στην απλότητα. Βοηθούσε τον πατέρα του στην εργασία του παντοπώλη. Ερχόταν σε επαφή με τους ανθρώπους και δεν ήταν κάποιος που έτρεχε όλη την ώρα στην εκκλησία. Η καρδιά του όμως ήταν γεμάτη πίστη και όταν ήρθε η ώρα απέδειξε ότι την παιδεία που είχε πάρει, ήταν αποφασισμένος να την ακολουθήσει, ακόμη κι αν χρειαζόταν να μαρτυρήσει για το Χριστό.
σαλαβάτι: μεγάλη η πονηριά του Τούρκου κουρέα. Είχε και μάρτυρες μπροστά στον Νικόλαο και πήγε να τον ξεγελάσει. Ο Νικόλαος πίστεψε ότι έκανε μάθημα τουρκικών και ο κουρέας τον έβαλε να διαβάσει την ομολογία της πίστης που οι μουσουλμάνοι κάνουν στον Μωάμεθ, ώστε να τον ακούσουν και οι άλλοι και να μην μπορεί να κάνει πίσω. Ή συνέχιζε να ήταν μουσουλμάνος ή θα τον οδηγούσαν στο μαρτύριο. Ο Νικόλαος, όταν κατάλαβε τι είχε συμβεί, αρνείται να υποκύψει στον εκβιασμό των Τούρκων και παραμένει χριστιανός.
Χριστιανός είμαι: ο Νικόλαος ήταν γενναίος στην καρδιά. Το ΟΧΙ του ήταν ΟΧΙ με όλη την καρδιά. Και δεν ήταν ΟΧΙ για να περάσει καλά ή από ιδιοτροπία ή εγωισμό, αλλά ήταν ΟΧΙ στο κακό και στην απομάκρυνση από την πίστη. Έτσι, ακόμη κι αν αυτό το ΟΧΙ τον οδηγεί στο μαρτύριο, ο Χριστός τον ανταμείβει με την αγιότητα. Για να φτάσει στο ΟΧΙ, βοηθήθηκε από την παιδεία της πίστης και την γενναία καρδιά του. Ας τον μιμούμαστε κι εμείς από την μικρή μας ηλικία. Να μαθαίνουμε για το Χριστό και την πίστη, να ζούμε τη ζωή με προσευχή και αγάπη για την πίστη και να μην φοβόμαστε, αλλά να διαλέγουμε να είμαστε γενναίοι σε οποιαδήποτε δυσκολία και κυρίως όταν μας λένε ότι δεν έχει σημασία να πιστεύουμε ή να κάνουμε αυτό που ζητά ο Χριστός από εμάς. Και τότε θα διαπιστώνουμε ότι δεν είμαστε μόνοι μας, αλλά ο Χριστός είναι κοντά μας και μάς δίνει βοήθεια.
Ερωτήσεις
1. Πόσο σπουδαίο είναι να μαθαίνουμε από την μικρή μας ηλικία την παιδεία της πίστης;
2. Τι μας δείχνει το ότι ο Νικόλαος ήταν παντοπώλης;
3. Γιατί ο Νικόλαος είπε ΟΧΙ στην απαίτηση των Τούκων να γίνει μουσουλμάνος;
4. Πόσο σπουδαίο είναι να έχουμε ανδρεία και γενναιότητα στην καρδιά μας;
5. Ήταν μόνος του ο Νικόλαος στον αγώνα του;
Συμπέρασμα
Η παιδεία της πίστης και η πνευματική ανδρεία οδηγούν έναν απλό άνθρωπο στο να αγιάσει!
Ώρα για Παιχνίδι
ΑΑΙΕΔΙΑΠΟΙΡΥΤΡΑΜ ΗΤΣΙΠΓΦΣΗΛΩΠΟΤΝΑΠΗΛΙΤΑΒΑΛΑΣΡΕΣΑΕΡΥΟΚΑΛ ΗΛΟΠΥΟΝΙΤΝΑΤΣΝΩΚΣΟΑΛΟΚΙΝΑΚΣΙΕΝΟΓΛΚΙΣΗΝΕΠΡΑΚΗΓ
Βρες στο κρυπτόλεξο 10 λέξεις από την ιστορία που άκουσες και διάβασες. Τις λέξεις θα τις βρεις διαβάζοντας τα γράμματα από το τέλος προς την αρχή.