Η κρίση είναι μια φυσική ανθρώπινη λειτουργία που στηρίζεται στο γεγονός της υπάρξεως λόγου, πνεύματος, λογικής. Βέβαια, αυτή η δυνατότητα που έχει ο άνθρωπος, πολλές φορές χρησιμοποιείται όχι απλά για να κρίνει και να διαλέξει ανάμεσα σε διάφορες προοπτικές και επιλογές που έχει για να ακολουθήσει την καλύτερη, αλλά για να σταθούμε αξιολογικά απέναντι στους άλλους, και αν αξιολογήσουμε όχι τις πράξεις τους , αλλά να κρίνουμε τους ίδιους τους ανθρώπους. Είναι άλλο να σκεπτόμαστε αν η στάση τους έναντί μας ή έναντι των άλλων, οι πράξεις τους, οι ιδέες τους, το κοσμοείδωλό τους ταιριάζει με τον δικό μας τρόπο σκέψης και ζωής και άλλο το να λειτουργούμε ως δικαστές. Να απορρίπτουμε συνολικά τον άλλον, να τον μειώνουμε, να τον υβρίζουμε, να ασχολούμαστε με τα δικά του πάθη παραθεωρώντας τα δικά μας, με την άρνησή μας να δούμε «την δοκόν» που βρίσκεται στο μάτι μας και τον εντοπισμό του λόγου μας στο «κάρφος», την ακίδα που βρίσκεται στο μάτι του αδελφού μας.
«Σύ τίς εἶ ὁ κρίνων ἀλλότριον οἰκέτην;» Ο Παύλος ζητά από τους χριστιανούς όχι να πάψουν να σκέπτονται, αλλά να πάψουν να βλέπουν μόνο τα σφάλματα του άλλου και να δούνε πρωτίστως τα δικά τους. Αν ο καθένας μας πιστέψει ότι είναι «αλλότριος οικέτης», δούλος του Θεού, θα συνειδητοποιήσουμε ότι κανείς δεν μας ανήκει, άρα κανέναν δεν μπορούμε να απορρίψουμε. Ο διάβολος προσπαθεί να μας πείσει ότι οι άλλοι μας ανήκουν και μπορούμε να τους κρίνουμε απορρίπτοντάς τους, όπως κάνει ο ίδιος για το Θεό και τον κόσμο που Εκείνος δημιούργησε.
Η αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή, εκτός των άλλων δυνατοτήτων που μας δίνει, προτείνει στον εαυτό μας την αληθινή νηστεία, που έχει να κάνει με την απομάκρυνση από κάθε κακό. Μεταξύ αυτών είναι και η αποχή από την κατάκριση και την καταλαλιά. Ας συνειδητοποιήσουμε ότι θα πρέπει να βλέπουμε τη ζωή μας (και τη ζωή των άλλων) μέσα από το Ευαγγέλιο και με γνώμονα το θέλημα του Θεού και όχι ως θεοί καταδικάζοντας τους άλλους.
Ας προσπαθήσουμε να πλησιάσουμε τους άλλους με αγάπη και τότε δεν θα έχουμε τη διάθεση να διατρανώνουμε τα πάθη τους, τα λάθη τους. Και αν συμβιβαστούμε με την ιδέα ότι όλοι από τον ίδιο Θεό θα κριθούμε, τότε, όπως ζητούμε από τον Θεό να μας συγχωρεί, θα συγχωρούμε κι εμείς όσους μας οφείλουν.
