Ο ΑΓΙΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ   7                                                                                         15 και 16.12.2012

Ο Άγιος Ελευθέριος και η αγία Ανθία

Ο Άγιος Ελευθέριος γεννήθηκε στη Ρώμη κατά τον 2ο αι. από πλούσιους γονείς. Ο πατέρας του ήταν ύπατος της Ρώμης. Η μητέρα του Ανθία έγινε χριστιανή ακούγοντας το κήρυγμα από μαθητές του Απ. Παύλου. Αυτή ανέλαβε και το βάρος της ανατροφής του μικρού Ελευθέριου μετά το θάνατο του πατέρα, που συνέβη λίγο καιρό μετά τη γέννηση του. Η Ανθία του έδωσε χριστιανική ανατροφή και τον συνέδεσε με τον επίσκοπο της Ρώμης Ανίκητο (155-166). Ο επίσκοπος βλέποντας την πίστη και την ενάρετη ζωή του εφήβου Ελευθέριου τον χειροτόνησε διάκονο στα 15 του χρόνια. Στη ηλικία των 17 ετών χειροτόνησε σε πρεσβύτερο τον αφοσιωμένο στην αποστολή του Ελευθέριο και στην ηλικία των 20 ετών του ανέθεσε τον επισκοπικό θρόνο της περιοχής του Ιλλυρικού, σημερινής Αλβανίας με έδρα την Αυλώνα.  Η γλυκύτητα του λόγου του, που επιβεβαιωνόταν με τα πολλά θαύματα του, έκανε αυτούς που βρίσκονταν στην πλάνη να ασπαστούν την χριστιανική αλήθεια.

Ο εχθρός, όμως, της σωτηρίας μας, διάβολος, άρχισε τον πόλεμο εναντίον του. Τότε ο διώκτης αυτοκράτορας Αδριανός έμαθε τη δράση του αγίου στην Ιλλυρία και έστειλε ένα στρατηγό του, τον Φήλικα, να τον συλλάβει. Αυτός ξεκίνησε με άγριες διαθέσεις. Έφτασε στην Αυλώνα, περικύκλωσε το ναό που βρισκόταν ο άγιος και μπήκε με απόφαση να τον σύρει έξω με τη βία. Γοητεύτηκε όμως από τη διδασκαλία του αγίου. Το άγριο βλέμμα του ημέρεψε. Ο λύκος έγινε πρόβατο. Ο διώκτης έγινε μαθητής. Πίστεψε στον Χριστό και βαπτίστηκε. Ο στρατηγός Φήλικας ξεχνά την εντολή του αυτοκράτορα. Ο άγιος όμως Ελευθέριος, αφού τον προετοίμασε, του είπε να εκτελέσει τη διαταγή του αυτοκράτορα ώστε να γίνει όπως ήθελε ο Θεός.

Μετά από λίγες μέρες έφτασαν στη Ρώμη και ο άγιος παρουσιάστηκε στον αυτοκράτορα. Κατά τη συνήθειά του ο Αδριανός στη αρχή κολάκευσε τον άγιο, του υποσχέθηκε πλούτο, δόξα και τιμές και μετά τον απείλησε με τα φοβερά μαρτύρια που θα ακολουθούσαν αν δεν θυσίαζε στους ψεύτικους Θεούς. Όπως ήταν φυσικό ο άγιος παρέμεινε ακλόνητος στην πίστη του και παρουσίασε την ανοησία της ειδωλολατρικής θρησκείας.

Ο Αδριανός, λοιπόν, χωρίς να διστάσει, τον υπέβαλε στα παρακάτω βασανιστήρια. Αρχικά, τον έβαλε σε πυρακτωμένο κρεβάτι για να ψηθεί. Ο Θεός όμως έστειλε δροσιά στον γενναίο ομολογητή και ανακούφισε τους πόνους του. Όταν διέταξε ο αυτοκράτορας να πάρουν τον άγιο από το κρεβάτι, νομίζοντας τον νεκρό, ο ίδιος σηκώθηκε και έψαλλε το « Υψώσω σε, ο Θεός μου, ο βασιλεύς μου και ευλογήσω το όνομα σου…». Ανέφερε δε στον τύραννο ότι η σωτηρία του έγινε από τον μόνο αληθινό Θεό και όχι από τους δικούς του ψεύτικους Θεούς. Έπειτα, τον τοποθέτησε σε ειδικό μεγάλο τηγάνι που είχαν για τον βασανισμό των χριστιανών. Αφού έκαψε το λάδι έβαλαν τον άγιο μέσα σ’ αυτό. Πάλι όμως θαυματούργησε ο Θεός. Έσβησε τη φωτιά και κρύωσε το λάδι δροσίζοντας με τη θεία Χάρη του τον άγιο. Μετά, αφού μετά τα δύο αυτά μεγάλα θαύματα ακόμα ο Αδριανός δεν είχε πειστεί, τον έβαλε μέσα σε ένα καζάνι με λίπος, κερί και πίσσα. Αφού με δυνατή φωτιά κόχλαζαν τα υλικά, έριξαν μέσα τον μάρτυρα του Χριστού, ο οποίος έμεινε εντελώς ανέπαφος ελέγχοντας τον αυτοκράτορα, ότι είναι σαν τους λύκους της Αραβίας που καταδιώκουν τα ήμερα πρόβατα του Χριστού.

Τότε πλησίασε τον αυτοκράτορα ο έπαρχος της Ρώμης Κορέμων, άνθρωπος σκληρόκαρδος, πολυμήχανος και ευφάνταστος στο να βρίσκει βασανιστήρια και του είπε ότι θα πείσει τον Ελευθέριο να αρνηθεί την πίστη του. Κατασκεύασε μια κάμινο με μυτερά σουβλιά για να ρίξει μέσα τον προσευχόμενο αθλητή του Χριστού που παρακαλούσε να αξιώσει τους διώκτες του να αφήσουν το ψέμα της ειδωλολατρίας και να γνωρίσουν την αλήθεια. Και ο Θεός άκουσε τη δέησή του. Συνέβη και πάλι το θαύμα του Χριστού όπως προηγουμένως στον Φίληκα και ο Κορέμων φωτίστηκε από το Άγιο Πνεύμα. Πλησίασε τον αυτοκράτορα και του είπε: Τί κακό έκανε ο Ελευθέριος και τον καταδίκασες σε τόσο σκληρό θάνατο; Ο αυτοκράτορας έμεινε έκπληκτος και οργισμένος διέταξε να βάλουν μέσα στο καμίνι με τα καρφιά τον Κορέμωνα, ο οποίος φώναξε στον άγιο να τον βοηθήσει με την προσευχή του. Ο Κορέμων μπήκε και βγήκε μέσα στον κλίβανο χωρίς να πάθει τίποτε. Ο αυτοκράτορας βλέποντας την ήττα των θεών του διέταξε αμέσως τον αποκεφαλισμό του Κορέμωνα. Έτσι με λίγο κόπο και σε μια στιγμή ο έπαρχος της Ρώμης κέρδισε την αιώνια ζωή με το βάπτισμα του μαρτυρίου.

Μετά μπήκε στον πυρακτωμένο κλίβανο ο ιερομάρτυρας Ελευθέριος. Πάλι η χάρη και η δύναμη του Θεού θαυματούργησε. Η φωτιά έσβησε και τα σουβλερά καρφιά λύγισαν ώστε να μη βλάψουν το σώμα του. Ο λαός που παρακολουθούσε φώναζε δυνατά: «μέγας ο Θεός των χριστιανών», ο αυτοκράτορας όμως έμεινε ψυχικά τυφλός. Έτσι έβαλαν τον άγιο στη φυλακή. Ο αυτοκράτορας διέταξε να φυλακιστεί ο άγιος στις σκοτεινές φυλακές της Ρώμης για να πεθάνει από την πείνα. Εκεί ο Θεός έστελνε τροφή στο άγιο με ένα περιστέρι.

Τέτοια ήταν η επιμονή του Αδριανού να αλλάξει τον άγιο που τον προστάτευε τόσο φανερά ο Θεός, ώστε έδωσε εντολή να τον δέσουν σε δυο ατίθασα άλογα και να τα κεντρίσουν να τρέχουν δυνατά ώστε να κατακοπούν οι σάρκες του αγίου και να πεθάνει. Άγγελος Κυρίου ημέρεψε τα άλογα, έλυσε τον άγιο από τα δεσμά και τον οδήγησε σε ένα βουνό στο οποίο έμεινε προσευχόμενος. Κάθε φορά που ο άγιος έψαλλε δοξολογώντας και υμνώντας τον Κύριο μαζεύονταν τα αγρίμια του δάσους και έμενα ακίνητα και σιωπηλά σκύβοντας το κεφάλι τους δείχνοντας το σεβασμό τους.

Λίγες μέρες αργότερα, μερικοί κυνηγοί είδαν τον άγιο στο βουνό και το ανέφεραν στον αυτοκράτορα, που έστειλε ένα στρατιωτικό απόσπασμα να τον συλλάβει. Τα άγρια θηρία όμως όρμησαν εναντίον των στρατιωτών, αλλά, ο άγιος τα διέταξε να ηρεμήσουν και να γυρίσουν στις φωλιές τους. Ακολούθησε, λοιπόν, τους στρατιώτες διδάσκοντάς τους να αρνηθούν την πλάνη τους και μερικοί απ' αυτούς πίστεψαν.

Όταν έφτασαν στη Ρώμη ο αυτοκράτορας είχε αποφασίσει να δώσει τέλος στη ζωή του μάρτυρα. Ήθελε όμως να δώσει και θέαμα στους Ρωμαίους. «Άρτος και θεάματα» ήταν η τακτική της τότε εποχής. Οδήγησαν, έτσι, τον άγιο Ελευθέριο μέσα στην αρένα και άφησαν στην αρχή μια πεινασμένη και άγρια λέαινα και μετά ένα λιοντάρι να τον κατασπαράξουν. Τα θηρία πλησίασαν σαν ήμερα ζώα τον άγιο και του φιλούσαν τα πόδια δείχνοντας την αγάπη και την συμπάθεια τους. Βλέποντας ο αυτοκράτορας τη συμπεριφορά των λιονταριών και ακούοντας την φωνή του πλήθους «μέγας ο Θεός των χριστιανών» διέταξε τον αποκεφαλισμό του ομολογητή της πίστεως μέσα στην αρένα. Με την αποκοπή της κεφαλής έβαψε ο άγιος την αρχιερατική του στολή με το αίμα του μαρτυρίου.  Ο σοφός Ελευθέριος κοσμημένος με το ιερατικό ένδυμα, που έσταζε από το ποτάμι των αιμάτων του, έτρεξε ευτυχισμένος στον Δεσπότη Χριστό. Ο Ελευθέριος ως αδούλωτος στο νου, ενώ έβλεπε τα σπαθιά δεν υποδουλωνόταν στην πλάνη.

Τη σκηνή του μαρτυρίου παρακολουθούσε η μητέρα του Ανθία. Έτρεξε τότε και αγκάλιασε το άψυχο σώμα του μάρτυρα και το φιλούσε. Εκείνη τη στιγμή οι άσπλαχνοι δήμιοι την αποκεφάλισαν και έτσι την οδήγησαν στον ουρανό μαζί με τον υιό της. Η μνήμη των Αγίων εορτάζεται στις 15 Δεκεμβρίου κάθε χρόνο.

Ερμηνευτικά Σχόλια

Χειροτονήθηκε διάκονος στα 15 του χρόνια: Μα χειροτονήθηκε τόσο μικρός; Στο ερώτημα δίνει απάντηση ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Γράφει: « Ας μη θαυμάζει κανείς ότι αυτός ο άγιος χειροτονήθηκε σε ηλικία αντίθετη με τους ιερούς κανόνες της 6ης Οικουμενικής Συνόδου και της τοπικής Συνόδου της Νεοκαισαρείας, οι οποίοι ορίζουν ότι ο διάκονος χειροτονείται στη ηλικία των 25 χρόνων, ο πρεσβύτερος στα 30 και ο επίσκοπος πάνω από 30. Αυτό έγινε γιατί ο άγιος Ελευθέριος έζησε πριν ακόμη γίνουν οι παραπάνω κανόνες, οι οποίοι έγιναν αργότερα». Η χειροτονία του αγίου Ελευθερίου, όπως γράφει κάποιος βιογράφος του, έγινε όπως το ήθελε ο Θεός, λόγω των μεγάλων αρετών και της σοφίας του με την οποία προσείλκυε στον Χριστό τους ειδωλολάτρες.

Στα 20 του τού ανέθεσε τον επισκοπικό θρόνο: Η ιερωσύνη είναι κι αυτή ένας ευλογημένος τρόπος ζωής, ο οποίος όμως έχει και μεγάλη ευθύνη. Ο κάθε ιερέας είναι ο διαμεσολαβητής ανάμεσα στο Θεό και στον άνθρωπο. Το σπουδαίο ήταν ότι ο Άγιος από την παιδική του ηλικία αφιερώθηκε στο Χριστό. Κι εμείς θα μπορούσαμε να αφιερώσουμε από την παιδική μας ηλικία ένα κομμάτι από την καρδιά μας στο Χριστό, με την προσευχή, την αγάπη, τον εκκλησιασμό, την συγχωρητικότητα και την πίστη. Μπορεί να μην χρειάζεται να δώσουμε όλη μας τη ζωή, γιατί αυτό είναι χάρισμα. Όμως αξίζει να σκεφτόμαστε το Χριστό. Και βέβαια, πρέπει να τιμάμε τους ιερείς, οι οποίοι έχουν δώσει τη ζωή τους σ’ Εκείνον. Το να γίνει κάποιος ιερέας θέλει πολλή δύναμη, ιδίως στην εποχή μας. Ας τιμούμε λοιπόν τους ιερείς, γιατί λειτουργούν για τους ανθρώπους, ας τους φιλούμε το χέρι και ας προσευχόμαστε στο Θεό γι’ αυτούς. 

Ο άγιος όμως Ελευθέριος, αφού τον προετοίμασε, του είπε να εκτελέσει τη διαταγή του αυτοκράτορα: Τέτοια ήταν η ανδρεία του αγίου ώστε δε φοβόταν να παρουσιαστεί στον αυτοκράτορα, γιατί ήξερε ότι πίστευε στον αληθινό Θεό και γιατί ήταν έτοιμος να πεθάνει για το Χριστό αν χρειαζόταν. Άλλωστε ό,τι και να έκανε ο αυτοκράτορας, δεν μπορούσε να τον χωρίσει από το Θεό που τόσο αγαπούσε.

Ο Θεός όμως έστελνε τη Χάρη του και ανακούφιζε τους πόνους του: Βλέπουμε ότι ο Θεός δεν ήθελε να βασανίζεται ο άγιος, αντίθετα, τον προστάτευε συνεχώς και δεν άφηνε να πάθει τίποτα, σε όποιες δοκιμασίες κι αν τον υπέβαλε ο αυτοκράτορας. Μάλιστα όλα αυτά τα θαύματα έγιναν και αιτία για να πιστέψουν πολλοί από αυτούς που παρακολουθούσαν. Ο Θεός λοιπόν δεν αφήνει, ούτε θέλει οι άνθρωποί του να ταλαιπωρούνται.

Τα άλογα ηρέμησαν και τα αγρίμια έμειναν ακίνητα: Τέτοια ήταν η αγιοσύνη του αγίου Ελευθερίου, ώστε τα ζώα να τον υπακούν και να τον σέβονται. Ένιωθαν τη Χάρη του Θεού και αμέσως υποκλίνονταν και δεν τον πείραξαν καθόλου.

Ο άγιος Ελευθέριος προστάτης των εγκύων γυναικών: Στη Ελλάδα ο άγιος Ελευθέριος θεωρείται βοηθός των εγκύων γυναικών. Τους δίνει «καλή λευτεριά». Πολλές γυναίκες επικαλούνται τη βοήθεια του και ακουμπούν το εικονισματάκι του αγίου πάνω τους. Μαζί με τον άγιο Ελευθέριο γιορτάζουν και η μητέρα του Ανθία, ο άγιος Κορέμων αλλά και οι δύο δήμιοι που τον αποκεφάλισαν και αποκεφαλίστηκαν γιατί πίστεψαν στον Χριστό.

Συμπέρασμα

 Η Εκκλησία καλεί τους ανθρώπους να αφιερώσουν την καρδιά τους από τη νεότητα τους στο Θεό, μέσα από ποικίλους δρόμους, όπως είναι αυτός της ιερωσύνης.

Ας παίξουμε!

Τ	Θ	Α	Δ	Ρ	Ι	Α	Ν	Ο	Σ
Η	Ξ	Δ	Υ	Γ	Θ	Ν	Φ	Ξ	Π
Α	Γ	Ψ	Η	Β	Κ	Θ	Ω	Ν	Λ
Ρ	Β	Β	Μ	Ν	Μ	Ι	Ψ	Μ	Π
Ε	Ν	Ν	Ρ	Η	Γ	Α	Δ	Ρ	Ι
Ν	Ω	Χ	Δ	Υ	Γ	Γ	Ε	Ζ	Σ
Α	Θ	Β	Σ	Θ	Ε	Ξ	Χ	Α	Τ
Χ	Α	Γ	Ρ	Ι	Μ	Μ	Ι	Α	Η
Μ	Π	Χ	Φ	Γ	Η	Β	Α	Τ	Θ
Ι	Ξ	Β	Γ	Ε	Ρ	Τ	Ψ	Ξ	Κ

Βρείτε 5 λέξεις μέσα από την ιστορία του αγίου Ελευθερίου.